در بازار ایران، دو گزینه اصلی و پرکاربرد برای لوله‌کشی فاضلاب ساختمان‌ها، لوله پلیکا (PVC سخت یا UPVC) و لوله پوش فیت (پلی‌پروپیلن یا PP) هستند. هر دو این لوله‌ها به‌عنوان جایگزین‌های مدرن برای لوله‌های فلزی قدیمی شناخته می‌شوند، اما تفاوت‌های ساختاری، نحوه اتصال و عملکردی مشخصی دارند که انتخاب نهایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آگاهی دقیق از فرق لوله پلیکا و پوش فیت برای مهندسان، پیمانکاران و سازندگان امری ضروری است تا بتوانند متناسب با بودجه و شرایط پروژه، بهترین و مطمئن‌ترین سیستم لوله‌کشی را پیاده‌سازی کنند. در این مطلب فرق لوله پلیکا و پوش فیت را بررسی کرده‌ایم.
تفاوت لوله پلیکا و پوش فیت در جنس و ساختار مواد اولیه
تفاوت اصلی میان لوله پلیکا و لوله پوش‌فیت در جنس و ساختار مواد اولیه آن‌ها نهفته است. لوله‌های پلیکا که در واقع نام تجاری متداول برای لوله‌های UPVC (پلی‌وینیل کلراید غیرپلاستیک شده) به شمار می‌روند، از پلیمری سخت و مقاوم ساخته شده‌اند که سابقه‌ای طولانی در صنعت ساختمان دارد. این جنس سخت باعث می‌شود لوله در برابر فشارهای مکانیکی، ضربه و مواد شیمیایی خورنده مقاومت بسیار بالایی داشته باشد. از همین رو، در بسیاری از پروژه‌های تاسیساتی و حتی در تولید لوله برق خم سرد نیز از همین نوع ترکیب پلیمری برای افزایش دوام و استحکام استفاده می‌شود.
از سوی دیگر، لوله‌های پوش‌فیت که از جنس پلی‌پروپیلن (PP) ساخته می‌شوند؛ ماده‌ای پلیمری که نسبت به UPVC انعطاف‌پذیری بیشتری دارد. ساختار مولکولی این لوله‌ها به گونه‌ای طراحی شده است که اتصال آن‌ها با استفاده از حلقه‌های آب‌بندی (اورینگ) انجام می‌شود و نیازی به چسب، جوش یا حرارت ندارد. از نظر مقاومت کلی، لوله‌های پلیکا به دلیل سختی بالاتر، عملکرد بهتری در برابر فشارهای خارجی و شرایط مدفون در خاک دارند.
مقایسه تخصصی برای درک بهتر فرق لوله پلیکا و پوش فیت
برای جمع‌بندی کامل تفاوت‌های دو سیستم لوله‌کشی مدرن پلیکا و پوش فیت، لازم است مزایا و معایب اصلی هر یک را به طور تخصصی مورد بررسی قرار دهیم. شناخت دقیق این موارد به کارفرما کمک می‌کند تا با دیدی جامع‌تر، تصمیم‌گیری نهایی خود را انجام دهد و از بروز مشکلات فنی در آینده جلوگیری کند. در جدول زیر، مهم‌ترین نقاط قوت و ضعف هر یک از این سیستم‌ها را شرح داده‌ایم.
| ویژگی‌ها | لوله پلیکا (UPVC) | لوله پوش‌فیت (PP) |
| قیمت خرید اولیه | ارزان‌تر و بسیار مقرون به‌صرفه | گران‌تر از پلیکا در خرید اولیه |
| روش نصب | نیاز به چسب و زمان خشک شدن؛ نصب زمان‌برتر | نصب سریع و آسان بدون چسب یا جوش |
| مقاومت شیمیایی | بسیار بالا در برابر اسیدها و مواد خورنده | خوب، اما در برابر برخی روغن‌ها و حلال‌ها ضعیف‌تر |
| استحکام مکانیکی | بالا و مناسب برای دفن در زمین و فشار زیاد | مناسب برای ساختمان‌ها، ولی کمتر از پلیکا در فشار بالا |
| انعطاف‌پذیری | صلب و شکننده در برابر نشست‌های ساختمانی | انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر تنش‌های ناشی از نشست یا لرزش |
| مقاومت در برابر حرارت | بالاتر نسبت به PP | کمتر در دماهای بالا |
| مقاومت در برابر UV | ضعیف؛ در معرض آفتاب دچار تغییر رنگ یا شکنندگی می‌شود | مقاومت نسبی بهتر در مدل‌های دارای افزودنی ضد UV |
| میزان نشت احتمالی | در صورت چسب‌کاری غیرحرفه‌ای ممکن است نشت کند | احتمال نشت بسیار پایین به دلیل اتصالات اورینگی استاندارد |
| قابلیت باز و بسته کردن مجدد | ندارد؛ اتصالات ثابت و غیرقابل جداسازی | دارد؛ می‌توان اتصالات را باز و مجددا نصب کرد |
| سهولت تعمیر و نگهداری | دشوارتر به دلیل چسبی بودن اتصالات | آسان‌تر؛ قابل دسترسی و بازسازی سریع |
| قابلیت جذب صدا | ندارد؛ صدای عبور آب قابل شنیدن است | بسیار بالا در مدل‌های سایلنت (Silent) |
| کاربرد اصلی | فاضلاب و آبرسانی در ساختمان و صنعت | فاضلاب ساختمان، پروژه‌های مدرن با سرعت نصب بالا |
تفاوت هزینه
هنگام بررسی فرق لوله پلیکا و پوش فیت، فاکتور هزینه اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. قیمت لوله پلیکا به دلیل مواد اولیه ارزان‌تر (PVC) و سادگی ساخت، معمولا از قیمت لوله پوش فیت (پلی‌پروپیلن) پایین‌تر است و در دسترس‌تر می‌باشد. این اختلاف قیمت اولیه باعث می‌شود که لوله پلیکا برای پروژه‌های بزرگ با محدودیت‌های بودجه‌ای، همچنان گزینه‌ای جذاب به شمار آید.
خرید انواع لوله‌های پلیمری با بهترین کیفیت از پی وی سی سمنان
انتخاب بین لوله‌های پلیکا و پوش فیت، تصمیمی است که باید بر اساس ویژگی‌های فنی پروژه، محدودیت‌های بودجه و اولویت‌های کیفیت یا سرعت اجرا گرفته شود. ما در شرکت پی وی سی سمنان با سال‌ها تجربه در زمینه تولید انواع لوله‌های پلیمری و اتصالات با کیفیت مانند لوله‌های UPVC (پلیکا) در فشارهای مختلف، آماده‌ایم تا با ارائه مشاوره تخصصی، مسیر انتخاب بهترین و مطمئن‌ترین سیستم لوله‌کشی برای پروژه ساختمانی شما را هموارتر کنیم.
سوالات متداول
فرق اصلی بین لوله پلیکا و پوش فیت در چیست؟
فرق اصلی بین لوله پلیکا و پوش فیت در جنس مواد و نحوه اتصال است.
کدام لوله برای لوله‌کشی فاضلاب سریع‌تر نصب می‌شود؟
لوله‌های پوش فیت به دلیل عدم نیاز به چسب، جوش و زمان خشک شدن، با سرعت و سهولت بیشتری نسبت به لوله‌های پلیکا نصب می‌شوند.
از نظر هزینه، لوله پلیکا مقرون به صرفه‌تر است یا لوله پوش فیت؟
لوله پلیکا معمولا قیمت خرید اولیه کمتری نسبت به پوش فیت دارد.